İktidarın büyük umut bağladığı 2024 yılı bütçesi daha yılın ilk ayında devasa açık verdi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün yaptığı açıklamaya göre Ocak 2024’te Ocak 2023’e kıyasla bütçe gideri yüzde 139 artışla 768 milyar lira, gelir yüzde 113.5 artışla 617.2 milyar lira ve açık yüzde 367.5 artışla 150.7 milyar lira oldu. Faiz dışı denge de 29.6 milyar lira açık verdi. Bu kapsamda ayrıca faiz gideri yüzde 466.9 artışla 121.1 milyar lira, vergi geliri yüzde 104.6 artışla 517.2 milyar liraya çıktı.
Öne çıkan ayrıntılar şöyle:
- Vergi tahsilatında başı yine yurttaşın sırtındaki ÖTV, KDV ve gelir vergisi çekti. Ocak 2024’te geçen yıla göre gelir vergisi 49.5 milyar TL’den 102.8 milyar TL’ye, kurumlar vergisi 9.1 milyar TL’den 10.1 milyar TL’ye, dahilde alınan KDV 40.9 milyar TL’den 108.3 milyar TL’ye, ÖTV 44.7 milyar TL’den 97.7 milyar TL’ye, BSMV 8.4 milyar TL’den 22.8 milyar TL’ye, ithalde alınan KDV 52.4 milyar TL’den 91.1 milyar TL’ye, damga vergisi 7.1 milyar TL’den 12.6 milyar TL’ye ve harçlar 13.3 milyar TL’den 26.1 milyar TL’ye yükseldi.
- Gizli hizmet giderleri olarak ifade edilen “örtülü ödenek”ten 285.5 milyon TL harcama yapıldı. Bu rakam Ocak 2023’te 188.6 milyon liraydı.
ÖDENEKLER YÜKSELDİ
- Toplam 71.5 milyar TL olan görev zararları içerisinde kamu teşebbüslerinin payı 19.1 milyar TL oldu. Elektrik Üretim AŞ’ye 18.7 milyar TL, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’na 144.7 milyon TL, Et ve Süt Kurumu’na 119.6 milyon TL “görev zararı” ödemesi yapıldı.
- Sosyal güvenlik kurumlarının görev zararı 45.8 milyar TL, içerisinde kamu bankalarının da yer aldığı mali kurumların görev zararı da ocakta 4.7 milyar TL oldu.
- Siyasi partilere Hazine yardımı kapsamında ocakta 6.6 milyar TL aktarıldı.
Bu arada kurumların bütçe ödenekleri de daha ilk aydan artırıldı. Cumhurbaşkanlığı’na TBMM’de kabul edilen Bütçe Yasası ile verilen ödenek 12.2 milyar liraydı. Ödenek toplamı 16.2 milyar liraya çıkarıldı. Cumhurbaşkanlığı ocakta 446.3 milyon TL harcama gerçekleştirdi. Diyanet’in bütçe ödeneği de 91 milyar 825 milyon liradan 91 milyar 837 milyon liraya çıkarıldı. Diyanet, ocakta 9.7 milyar TL harcama yaptı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ödeneği 271.7 milyar TL’den 285.8 milyar TL, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın ödeneği de 369.1 milyar TL’den 376.1 milyar TL’ye yükseltildi.
